Geldcreatie: Privaat of Publiek Geregeld?

Room for Discussion onderzoekt en bediscussieert komende woensdag 20 januari het begrip “Geldcreatie” met Martijn Jeroen van der Linden (Stichting Ons Geld) en Sweder van Wijnbergen (Hoogleraar macro-economie UvA).

Dat de Nederlandsche Bank de briefjes en munten maakt waarmee we elke dag contant betalen weet iedereen, maar hoe zit dat met digitaal geld? Waar komt het geld voor een hypotheek of lening vandaan? En is het goed dat dit systeem nog hetzelfde werkt na sinds de crisis van ’08?

Zijn we kortom toe aan een fundamentele hervorming van ons financieel-monetaire stelsel? Stichting Ons Geld vindt van wel. Er zou te weinig structureel veranderd zijn na de financiële crisis van ’08, behalve de aangescherpte regelgeving. Vooral de huidige manier van digitaal geld scheppen levert een hoop problemen op.

Dit bepleitte ook Theatergroep De Verleiders, dat samen met Stichting Ons Geld meer dan 100.000 handtekeningen ophaalden en een Tweede Kamer debat over Geldcreatie afdwongen. Digitaal geldscheppen zou tot een hoop problemen leiden, waaronder werkeloosheid, vastgoed bubbels, milieu-uitputting en sociale-ongelijkheid.

Enkele voorgestelde aanpassingen door Ons Geld: Het (1) splitsen van geldcreatie en kredietverlening; en (2) geldcreatie door een publieke instelling laten plaatsvinden, in plaats van een private bank, zoals dat momenteel gebeurt.

Er is echter een hoop kritiek: de vrije markt zou over geldcreatie moeten gaan, niet de overheid. Ook zou het praktisch onuitvoerbaar zijn: een overheidsinstantie zou niet in staat zijn de juiste hoeveelheid geld te kunnen bepalen. Verschillende economen als hoogleraren hebben zich hier tegen uitgesproken. Ook de politiek lijkt niet erg welwillend om de huidige manier van geldcreatie op de schop te doen.

We gaan in discussie met twee economen:
Martijn Jeroen van der Linden is promovendus op de TU Delft en doet onderzoek naar de aard van geld, tevens probeert hij een nieuw geldsysteem te ontwerpen. Daarnaast is Van der Linden bestuurslid bij Stichting Ons Geld.

De tweede gast is Sweder van Wijnbergen, hoogleraar macro-economie hier aan de UvA, met als onderzoeksinteresses fiscaal -en monetair beleid. Tevens is Van Wijnbergen hoofdeconoom bij de Wereldbank geweest en Secretaris Generaal van het ministerie van Economische Zaken.